پردازنده اصلی ترین میکرو مدار مادربرد است که کد برنامه را اجرا می کند. سرعت و کارایی کامپیوتر به ویژگی های پردازنده بستگی دارد.
یکی از شاخص های اصلی عملکرد پردازنده ، فرکانس ساعت آن است ، یعنی تعداد دستوراتی که در هر ثانیه اجرا می کند. این مقدار در مگا و گیگاهرتز اندازه گیری می شود. هرچه سرعت کلاک پردازنده بیشتر باشد ، رایانه سریعتر کار می کند. سرعت کلاک پردازنده های مدرن به 4 گیگاهرتز می رسد. ویژگی مهم دیگر تعداد هسته های محاسباتی در یک بسته یا روی یک کریستال یک میکرو مدار یکپارچه است. اولین پردازنده های دو هسته ای Opteron برای سرورها توسط AMD در سال 2005 منتشر شد. دو ماه بعد ، اینتل رقیب پردازنده 2 هسته ای Pentium-D را برای رایانه شخصی منتشر کرد. از آن زمان ، افزایش تعداد هسته ها یکی از امیدوار کننده ترین راه ها برای بهبود عملکرد پردازنده در نظر گرفته شده است. اکنون می توانید رایانه های شخصی را ببینید که روی پردازنده های 8 هسته ای و سرورها را روی پردازنده های 16 هسته ای کار می کنند. علاوه بر این ، سرعت پردازنده به اندازه حافظه نهان ، یعنی حافظه تعبیه شده در کریستال ، بستگی دارد که نتایج محاسبه متوسط و داده های پر استفاده را ذخیره می کند. وجود این بافر باعث افزایش کارایی می شود ، زیرا پردازنده نیازی به ارسال اطلاعات فوری به حافظه دسترسی تصادفی (RAM) ندارد. هرچه حافظه داخلی بزرگتر باشد ، عملکرد بالاتر نیز خواهد بود. حافظه نهانگاه به سطح: L1 ، L2 و در پردازنده های مدرن L3 تقسیم می شود. هرچه سطح کمتر باشد ، میزان صدا کمتر و سرعت دسترسی بیشتر خواهد بود. در پردازنده های چند هسته ای ، بسته به نوع طراحی آنها ، L2 و L3 می تواند برای همه هسته ها یا به صورت جداگانه برای هر هسته مشترک باشد. پردازنده های مدرن تا 130 وات برق مصرف می کنند. بر این اساس ، آنها در حین کار گرم می شوند. گرم شدن بیش از حد می تواند به میکرو مدار آسیب برساند. برای اتلاف گرما ، پردازنده ها به هیت سینک (مجموعه ای از صفحات فلزی) و کولر (فن) مجهز هستند. اکنون تولید کنندگان اصلی پردازنده های رایانه های شخصی اینتل و AMD هستند. محصولات اینتل به طور سنتی قابل اطمینان تر ، اما گران تر نیز در نظر گرفته می شوند. تغییر در معماری پردازنده های مبتنی بر هسته Conroe باعث کاهش مصرف برق و ، بر این اساس ، گرم شدن میکرو مدارهای چند هسته ای آن می شود. برای اینکه بفهمید کدام پردازنده روی رایانه شما نصب شده است ، روی نماد "My Computer" کلیک راست کنید و سپس روی "Properties" کلیک چپ کنید. این سیستم اطلاعات مربوط به نوع پردازنده و سازنده آن را نمایش می دهد. با استفاده از برنامه رایگان CPU-Z می توانید جزئیات بیشتر در مورد تراشه اصلی را بدست آورید. آن را از سایت توسعه دهنده بارگیری کنید ، آن را اجرا کرده و در تب CPU اطلاعات بیشتری در مورد پردازنده پیدا کنید ، از جمله اندازه حافظه نهان ، فرکانس گذرگاه کار و غیره
